دو تپه نزدیك به هم در 3 كیلومتری تخت جمشید در دشت مرودشت قرار دارند كه به تل باكون مشهورند. یكی از تپه ها قدیمی تر است و آثار مكشوفه در آن به حدود 5000 سال پیش از میلاد تعلق دارد. تپه دیگر كه آثار آن جدیدتر است، بعد از اسلام هم مورد استفاده قرار گرفته و گورستانی در آن قرار دارد.
دیوار منازل این منطقه از چینه ساخته می شد و سپس آنرا با كاهگل اندود می كردند و روی كاهگل را رنگ آمیزی می كردند. خانه هایی كه از زیر آوار بیرون آمده اند هر یك نقشه جداگانه ای دارند. روی دیوارها رنگهای زرد و قرمز مشخص است. ده سانتی متر پایین دیوارها رنگ نداشته اند. خانه ها در جهت شمال شرقی، جنوب غربی هستند. ورودی ساختمانها از كوچه شمالی بود. آزمایش كربن تپه قدیمی تر، 5730 و تپه جدیدتر 4502 پیش از میلاد را مشخص كرده است. تل باکون 3 و 4 با بازه زمانی 4500 تا 3900 پیش از میلاد هم دوره شوش1 هستند.

دوره بعدی فرهنگی این منطقه دوره لاپویی نام دارد و از 3900 تا 3400 پیش از میلاد را پوشش می دهد. سفال این دوره کناره رود کور و تل باکون دیگر مشابه سفال شوش نیست. در این دوره در کناره رود کور تعداد بیش از صد منطقه اقامتگاهی با وسعتی از یک تا چهار هکتار کشف شده است.

دوره بعد از لاپویی دوره بانش نام دارد. دوره ابتدایی بانش همدوره شوش2 بود. در این زمان شاهد کاهش چشمگیر ساکنان کناره رود کور هستیم. تنها 26درصد ساکنان دوره لاپویی در کنار رود باقی ماندند. احتمالا همه سفالهای مصرفی این دوره در تل کوره تولید می شده است. آلدن فرض را بر این گرفته که سفال ابتدایی بانش سفالی وارداتی بوده که از شوش به فارس آورده می شده است. احتمالا تحت تاثیر موج کوچ از سومر به شوش، عده ای هم از شوش به کور مهاجرت کرده اند. اما پیشرفت فرهنگی رود کور را به هیچ عنوان با پیشرفت شوش نمی توان مقایسه کرد چرا که هنوز در این منطقه اثری از خواندن و نوشتن دیده نمی شود.
دوره میانی بانش همدوره شوش3 و آغاز ایلامی است. مهمترین منطقه این دوره تاریخی تل ملیان است.
سفالهای باكون دست ساز و نقوش روی سفالهای نخودی در طیفی از سیاه تا قهوه ای شكلاتی هستند. اشیای به دست آمده از تل باكون شامل ظروف سنگی، تیغ، داس، مخروطهای سنگی، چكش، مشته و دیگر موارد مشابه و اشیای گلی و سفالی شامل پیكركهای حیوانی، انسانی، سردوك ها، لوله های سفالی و ظروف هستند. در حفاری ها اشیای استخوانی، مهرها و وسایل تزیینی نیز دیده شده است. در بخشی از تل باکون تعداد140 مهر استامپی کشف شده است. علیزاده معتقد است در این محل کارهای اداری و انبار داری انجام می شده است. سفالگران باکون همچون شوش از ابزار مختلفی برای طرح زدون بر روی سفال استفاده می کردند. قطر سفال تولیدی آنها متفاوت است.

طرح برخی سفالهای باکون
The archaeology of Elam - D. T. Potts - Cambridge university press

>>تصاویر مربوط به حفاری اولیه تل باكون <<